مخالفت با فساد رسانه‌ای و گسترش فرهنگ غربی و شرقی

امیرحسین احمدنیا ، محقق و پژوهشگر حوزه رسانه
۱۵۶۸

مسیر مطلب در پایگاه مرشدخان : مبانی امامین انقلاب درباره رسانه ← امام خمینی (ره) و رسانه های نوین ← مخالفت با فساد رسانه‌ای و گسترش فرهنگ غربی و شرقی

امام (رحمه‌الله) بارها به این مطلب اشاره می‌کنند که مخالفت و مبارزه با رسانه‌های گروهی فاسد، تحجر نیست بلکه، نشانه دقت و بصیرت یک مؤمن است که برای حفظ دین، آبرو و اعتقادات خود حساب‌شده و با توجه کافی گام برمی‌دارد. این نوع نگاه کردن به رسانه‌های گروهی بیان‌گر یک مبنای محکم است که بر اساس این مبنا تکلیف افراد در مواجهه با رسانه‌های گروهی مشخص می‌شود.

«یک سینمای اخلاقی یک سینمای آموزنده بیاورید؛ اگر یک کسی با آن مخالفت کرد. با آن مراکز فساد، دولت اسلام مخالف است نه با تمدن مخالف است. این تمدن است که سرتاسر یک مملکتی این‌قدر مرکز فساد داشته باشد؟! کتابخانه نداشته باشد، مرکز فساد داشته باشد؟ با این مخالف است نه با ترقی مخالف است. مردک در یکی از حرف‌هایش آن‌وقت که ما قم بودیم، در یکی از حرف‌هایش گفت که این آخوندها می‌گویند که ما نمی‌خواهیم این تمدن را! این‌ها می‌خواهند با الاغ بروند از این‌طرف به آن‌طرف.»[1]
«مخالفت روحانیون با بعضی از مظاهر تمدن در گذشته صرفاً به جهت ترس از نفوذ اجانب بوده است. احساس خطر از گسترش فرهنگ اجنبی، خصوصاً فرهنگ مبتذل غرب موجب شده بود که آنان با اختراعات و پدیده‌ها برخورد احتیاط‌آمیز کنند. علمای راستین ازبس‌که دروغ و فریب از جهان خواران دیده بودند، به هیچ‌چیزی اطمینان نمی‌کردند و ابزاری از قبیل رادیو و تلویزیون در نزدشان مقدمه ورود استعمار بود، لذا گاهی حکم به منع استفاده از آن‌ها را می‌دادند. آیا رادیو و تلویزیون در کشورهایی چون ایران وسایلی نبودند تا فرهنگ غرب را به ارمغان آورند؟ و آیا رژیم گذشته از درایو و تلویزیون برای بی‌اعتبار کردن عقاید مذهبی و نادیده گرفتن آداب‌ورسوم ملی استفاده نمی‌نمود؟»[2]

این نکته از کلام امام (رحمه‌الله) استنباط می‌شود که:

اولاً؛ اسلام با تمدن مخالف نیست بلکه، با این مطلب که تمدن را به معنای فساد و فحشا تفسیر کردن مخالف است.

ثانیاً؛ مخالفت مقطعیِ روحانیون با برخی از ابزارهای جدید متمدن، به خاطر این نبود که با ابزارهای جدید تمدن گرا مخالف بودند بلکه، به دلیل زخمی بود که از بیگانگان خورده بودند و می‌ترسیدند که این ابزار جدید هم، توطئه‌ای از جانب آنان برای به ذلت کشاندن جامعه اسلامی، استعمار و از بین بردن تمدن آن باشد؛ به همین خاطر بااحتیاط با آن مواجهه می‌کردند.

با توجه به این مبنای امام خمینی رحمه‌الله، علت بسیاری از مخالفت‌ها با نرم‌افزارهای مختلف غیربومی مانند توییتر، فیس‌بوک، یوتیوب، تلگرام، اینستاگرام، گوگل، یاهو و برخی بازی‌های ویدئویی مانند GTA V، وجود مفاسد بسیار زیاد در این رسانه‌ها است. بنابراین، فقها و علما با ماهیت فضای مجازی مخالف نیستند، بلکه با مفاسد موجود در برخی از آن‌ها مخالف‌اند.

[1]. موسوی خمینی، روح‌الله، صحیفه امام(مجموعه سخنرانی و...)، پیشین، ج 4، ص 397. (17/08/1357)

[2]. همان، ج 21، ص 277. (03/12/1367)