فردگرایی و کمرنگ شدن اجتماعات؛‏ چالش‌ پیش روی انسان در ۵۰ سال آینده

حجت‌الاسلام والمسلمین فروهر با بیان اینکه فردگرایی و کمرنگ شدن اجتماعات؛ از جمله چالش‌‌های پیش روی انسان در ۵۰ سال آینده است، گفت: در گذشته ما در خانواده‌ها تحمل نظرات متعارض را تمرین می‌کردیم اما اکنون فرزندانمان این شرایط را ندارند.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد فروهر، مدیر رسانه معاونت تبلیغ حوزه علمیه قم در جمع استادان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز اظهار کرد: کل دنیا از بابت فضای مجازی نگرانی دارد. شاید برخی فکر کنند ما که درباره خطرات فضای مجازی حرف می‌زنیم می‌خواهیم به این مطلب برسیم که بگوییم باید این فضا را ترک کنید در صورتی که اینگونه نیست.

وی درباره نظریات ریچارد واستون درباره فضای مجازی گفت: اخیراَ سازمان ملل طرحی به او واگذار کرد که از او خواست در آن بررسی کند که جهان طی ۵۰ سال آینده با چه چالش‌هایی روبرو است. بعد از چند سال تحقیق و پژوهش به این نتیجه رسید که از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۵۰ جهان با ۱۳ مسئله و مشکل دست و پنجه نرم می‌کند. خیلی هم فراجناحی نگاه کرده است و کاری به این موضوع نداشته که شرق است یا غرب. اینها به ترندهای ۱۳ گانه ریچارد واستون مشهور شده است؛ ریچارد جهان را به مثابه یک شهری دانسته که ۱۳ میدان وسط آن است که این میدان‌ها هر کدام بخشی از نگرانی آینده بشر را مشخص می‌کند؛ مسئله افسردگی‏، انتقال قدرت از مغرب به مشرق، بدهی(که برای حل آن مدل اقتصاد اسلامی را پیشنهاد می‌کند)‏، فردگرایی و کمرنگ شدن اجتماعات‏ و... از جمله چالش‌های پیش روی انسان است. 

فروهر با اشاره به فضای مجازی و نامیدن برخی برنامه‌ها مثل واتساپ‏، تلگرام و فیسبوک به نام شبکه اجتماعی اشتباه است. اینها شبکه اجتماعی نیستند اما پیام‌‌رسان هستند که در غرب به آنها OTT گفته می‌شود. غربی‌ها تعریفشان برای OTTها این است که افراد را در یک ابعادی از آشنایان دور و به غریبه‌ها نزدیک می‌کند.

مدیر رسانه معاونت تبلیغ حوزه علمیه قم بیان کرد: براساس اعلام وزارت ارتباطات در سال ۹۲، ۲۵۰۰ قطعه موبایل اسمارت در کشور ما بوده است و براساس اعلام کارشناسان در سال ۹۱ و ۹۲ در حوزه خانواده آمار ارتباط کلامی در حد ۲۴ دقیقه بوده است. همچنین در سال گذشته براساس اعلام وزیر ارتباطات ۶۸ میلیون قطعه گوشی همراه در کشور وجود داشته است. تکنولوژی آمد اما علم و سوادش نیامد. مردم در آزمون و خطای استفاده از تکنولوژی به یکسری دانسته‌ها و آگاهی‌ها می‌رسند که البته این موضوع اصلا خوب نیست چون رسانه و آموزش به خدمت نمی‌آید. استاندارد سواد رسانه‌ای در ایران ۱۲ است در حالی که در برخی از کشورهای پیشرو در حوزه IT مثل نروژ و آمریکا صحبت روی عدد ۶۰ است.

وی بیان کرد: آمار ارتباط کلامی خانواده‌ها طبق اعلام آخرین آمار ۴ تا ۵ دقیقه است در حالی که نیاز گفت‌وگوی دو همسر با هم دو ساعت در روز است. گاهی در مشاوره‌ها برخی خانمهای بسیار موجه مراجعه می‌کنند که تنها فقط برای نیاز حرف زدن به سمت آقایی جذب شده‌اند که در ادامه اتفاقاتی می‌افتد که نمی‌شود آن را جمع کرد. این سیره رسول خدا(ص) است که وقتی به خانه می‌آمدند می‌فرمودند: «کلمینی یا حمیرا»(با من حرف بزن).

فروهر گفت: آمار تجرد انسان‌ها با انتخاب آگاهانه در قرن حاضر بسیار بالا رفته است که مشهورترین آن ازدواج سپید است. در این سبک زندگی زن و مرد بدون هیچگونه تعهدی با هم زندگی می‌کنند و هرکدام بخشی از هزینه‌های زندگی را تأمین می‌کنند و بعد از مدتی هم از هم جدا می‌شوند. در واقع ازدواج سپید نیست بلکه سیاه است.

مدیر رسانه معاونت تبلیغ حوزه علمیه قم  با تأکید بر اینکه سبک زندگی فردگرایی در تربیت ما هم تأثیر می‌گذارد، افزود: کنار هم بودن به ما تحمل نظرات متعارض را تمرین می‌داد. قبلاَ ۶‏، ۷ یا ۸ نفر در یک خانه زندگی می‌کردند اما الان یک خانه، یک بچه، یک اتاق و یک کامپیوتر وجود دارد. بچه‌های الان مدل مواجهه با نظر مخالف خودشان را تجربه نمی‌کنند چون که هر موقع بخواهند از وسایلشان استفاده می‌کنند همیشه خانه در یک حالت قرار دارد و کسی نیست که مخالف آنها نظر دهد.

وی ادامه داد: در سال ۱۹۹۸ قانونی در آمریکا تصویب شد که اگر کودک زیر ۱۳ سال وارد شبکه‌های اجتماعی شود قانون حق دارد بچه را از خانواده‌اش جدا کند چراکه صلاحیت نگهداری از او را ندارند. حتی استفاده از محصولات شرکت اپل برای فرزندان استیو جابز ممنوع بود چون او خودش می‌دانست که چه وسیله‌ای ساخته است.

فروهر در پایان گفت: سیری تکنولوژی به نحوی به پیش می‌رود که اینترنت در همه جا وارد خواهد شد؛ در آینده نزدیک ما با پدیده هوشمندی همه اشیای اطرافمان مواجه خواهیم بود به گونه‌ای که تکنولوژی قابلیت درگیر کردن ۷۰ درصد حواس انسان را خواهد داشت. باید حواسمان را به خودمان و تربیت فرزندانمان بدهیم.